H φυλή Λέσβου εκτρέφεται, κυρίως, στο ομώνυμο νησί και στη Λήμνο. Στη Λέσβο, εκτρέφονται περίπου 280 με 300 χιλιάδες ζώα, κυρίως στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Εικάζεται ότι προέρχεται από διασταυρώσεις παχύουρων προβάτων της Μικράς Ασίας και της Χίου με λεπτόουρα πρόβατα της Λέσβου ή, ακόμη, από εισαγωγές προβάτων από την περιφέρεια της Σμύρνης. Η φυλή παρουσιάζει εξαιρετικές ιδιότητες, όπως άριστη προσαρμογή σε ξηροθερμικές νησιωτικές συνθήκες, μεγάλη αντοχή και ικανοποιητική παραγωγικότητα υπό αντίξοες συνθήκες εκτροφής (π.χ. φτωχή βλάστηση), λιτοδίαιτο χαρακτήρα και μεγάλη διάρκεια παραγωγικής ζωής. Οι ιδιότητες αυτές έχουν δικαίως προσδώσει στη φυλή ιδιαίτερη φήμη σε όλη την επικράτεια, καθιστώντας την περιζήτητη τόσο σε άλλα νησιά του Αιγαίου όσο και σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Η φυλή θα γνώριζε μεγαλύτερη διασπορά στον ελλαδικό χώρο, εάν δεν υπήρχε απαγόρευση “εξαγωγής” ζώων από τη Λέσβο, εξαιτίας περιστασιακών περιστατικών καταρροϊκού πυρετού. Ωστόσο, η εξαγωγή ζώων σε άλλες γειτονικές χώρες επιτρέπεται. Σχετικά πρόσφατα μάλιστα εξήχθη μεγάλος αριθμός ζώων στη Λιβύη, συνεισφέροντας στην ανοικοδόμηση της προβατοτροφίας της χώρας αυτής.

Η φυλή παρουσιάζει μέτρια έως υψηλή γαλακτοπαραγωγή, ακόμα και σε δυσμενείς συνθήκες εκτροφής (π.χ. σε φτωχούς ημιορεινούς βοσκότοπους), καθιστώντας την μία από τις καλύτερες ελληνικές φυλές ποιμενικών προβάτων. Η γαλακτοπαραγωγή διαφέρει σημαντικά από ποίμνιο σε ποίμνιο, εξαρτώμενη από τη διατροφή, την εποχή τοκετών και τη διάρκεια άμελξης και κυμαίνεται από 135 έως 320 χγρ. Η διάρκεια άμελξης κυμαίνεται από 90 έως 250 ημέρες. Η σύσταση του παραγόμενου γάλακτος εξαρτάται και αυτή από τις συνθήκες εκτροφής, με μέση περιεκτικότητα σε λίπος και πρωτεΐνη ίση με 6,6{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} και 5,6{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} αντίστοιχα. Σχεδόν το σύνολο του παραγόμενου γάλακτος χρησιμοποιείται για την παρασκευή εξαιρετικών παραδοσιακών τυριών, όπως φέτα, κασέρι, γραβιέρα, με πιο χαρακτηριστικό το λαδοτύρι. Πρόκειται για παραδοσιακό σκληρό τυρί, χαρακτηρισμένο ως Π.Ο.Π. (Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης). Ωριμάζει για τουλάχιστον τρεις μήνες και έχει δριμεία και μεστή γεύση με έντονο άρωμα. Η ξηρά ουσία ανέρχεται σε 67,4{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} και η περιεκτικότητα λίπους και πρωτείνης επί ξηρού είναι ίση με 53,2{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} και 39,5{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} αντίστοιχα. Παραδοσιακά διατηρείται σε ελαιόλαδο (εξ΄ου και η ονομασία), διατίθεται όμως και παραφινομένο για χρηστικούς λόγους.

Ο χρωματισμός του σώματος του προβάτου Λέσβου παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία. Το ίδιο ισχύει και για τη μορφή και το μέγεθος των κηλίδων στο σώμα, το πρόσωπο, τα αυτιά και τα πόδια. Για το λόγο αυτό, τα ζώα περιγράφονται με διάφορους όρους, όπως μαύρα, μαυρομύτικα, χέντρα, καραγκιόζικα, λαχόψα, καραμπάσικα, μαυρομάτικα, ασπρόμυτα, πυρά, πιτσλά, γαλίπα κ.ά. Στο ΝΑ τμήμα του νησιού, κυριαρχεί ο μαύρος χρωματισμός (66{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c}), ενώ στο ΒΔ ο λευκός χρωματισμός (77{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c}). Συναντώνται, επίσης, ζώα εξ ολοκλήρου καστανόμαυρα ή φαιά. Τα λευκά ζώα συχνά φέρουν μαύρο πρόσωπο (μαυρομύτικα) ή μαύρες (χέντρα) ή καφέ κηλίδες (βάχλια) γύρω από τη μύτη, τα αυτιά, τα μάτια και τα άκρα. Η φυλή είναι αναμικτόμαλλη με άκρα, κοιλιά και κεφαλή δίχως μαλλί. Η κεφαλή είναι μικρή, κωνοειδής, λεπτή, με επιρρίνιο ελαφρά κυρτό. Τα ζώα σε μεγάλο ποσοστό φέρουν κέρατα (35-40{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} των προβατίνων και 80{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} των κριών). Ο τράχηλος είναι μακρύς και λεπτός. Ο κορμός στο σύνολό του είναι μακρύς, στενός και μετρίου βάθους. Ο μαστός είναι καλά ανεπτυγμένος και τα άκρα λεπτά, ψηλά και ισχυρά. Πρόκειται για ημιπαχύουρη φυλή με μήκος και πλάτος ουράς ίσο με 25-40 cm και 7-12 cm αντίστοιχα. Το ύψος ακρωμίου των προβατίνων ανέρχεται σε 55-65 cm και των κριών σε 60-70 cm. Το ζον βάρος των προβατίνων είναι περί τα 50 χγρ και των κριών περί τα 65 χγρ.

Στη Λέσβο, τα ζώα διατηρούνται σχεδόν στην πλειοψηφία τους καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου σε βοσκοτόπους ή ελαιώνες. Οι βοσκότοποι είναι συνήθως υποβαθμισμένοι, με αποτέλεσμα να καλύπτεται μόνο ένα μικρό ποσοστό των θρεπτικών αναγκών των ζώων από τη βόσκηση. Για το λόγο αυτό, συχνά χορηγούνται συμπληρωματικά συμπυκνωμένες τροφές, αποτελούμενες κυρίως από καλαμπόκι, βαμβακόπιτα και σακχαρόπιτα. Χονδροειδείς ζωοτροφές χορηγούνται περιστασιακά, κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες. H στέγαση γίνεται σε πρόχειρες κατασκευές, ενώ η μηχανική άμελξη απαντάται σε πολύ μικρό ποσοστό.

Η φυλή είναι σχετικά πρώιμη. Το 40{2c82b06da4b33f3b3f235743a5547aaa8e83bffafe59d6610e17439fb670716c} περίπου των αμνάδων γονιμοποιείται για πρώτη φορά στην ηλικία των 9 μηνών, ενώ οι υπόλοιπες οχεύονται κατά το επόμενο έτος. Το μεγαλύτερο ποσοστό των τοκετών πραγματοποιείται κατά τους μήνες Νοέμβριο, Δεκέμβριο και Ιανουάριο. Η μέση διάρκεια εγκυμοσύνης είναι 150 ημέρες και ο συντελεστής πολυδυμίας κυμαίνεται από 1,10 έως 1,50. Τα θηλυκά αρνιά απογαλακτίζονται στην ηλικία των 45–50 ημερών, ενώ τα αρσενικά στην ηλικία των 25-40 ημερών. Το βάρος σφάγιου ανέρχεται σε 7–12 χγρ.